Rezonans

Rezonans, fizikte, bir cisim ya da sistemin periyodik bir sürücü (dışarıdan uygulanan) kuvvet etkisi altında yaptığı salınımların, sürücü kuvvetin frekansı sistemin doğal titreşim frekansına eşit olduğunda büyük genliklere çıkması. Rezonans ilk olarak müzik aletleri ve insan sesi gibi akustik sistemlerde gözlenmiştir. Akustik rezonansa örnek olarak belirli bir sese akort edilmiş bir keman ya da piyano telinin, yakınlarda bir yerde aynı sesin çalınmasıyla titreşmeye başlaması gösterilebilir.

Rezonans kavramı mekanik ve elektriksel sistemler için de geçerlidir. Köprülerde rüzgârın ya da askerlerin uygun adım yürümesinin. etkisiyle ortaya çıkan mekanik rezonansın yıkıcı etkiler yaratacak boyutlara ulaşabildiği görülmüştür. Uzay aracı, uçak ve başka taşıtlarda, araç motorlarından ya da aracın hava içindeki hareketinden kaynaklanan titreşimlerin düşük ve güvenilir bir düzeyde tutulması, tasarım açısında önemli bir problem oluşturur.

Elektrikte rezonans, indüktans (bobin) ve sığayı birlikte içeren devrelerde gözlenir. Böyle bir devrede indüktif reaktans (bak. reaktans) ile kapasitif reaktansın birbirine eşit olduğu frekans, devrenin doğal titreşim frekansıdır. İndüktansı L olan bir bobin ile sığası C olan bir sığaçtan (kapasitör) oluşan bir devre için bu frekans   eşitliğiyle verilir. Böyle bir devre aracılığıyla, çeşitli frekanslardaki birçok sinyal arasından yalnızca devrenin doğal titreşim frekansında (bir başka deyişle, rezonans frekansında) olan sinyali seçip almak olanaklıdır.

Örneğin bir radyo alıcısındaki rezonans devresi, antenden gelen birçok sinyal arasından yalnızca bir tanesinin seçilip alınmasını sağlar. Bobinin indüktansı ya da sığacın sığası (radyonun istasyon düğmesiyle) ayarlanarak istenen frekanstaki sinyalin seçilmesi olanaklı olur.

Mekanik rezonansa benzerlik gösteren bir başka rezonans türü atom çekirdeği ölçeğinde gözlenir. Magnetik rezonans olarak adlandırılan bu olay, atomların ya da çekirdeklerin ülşarıdan uygulanan magnetik alanların etkisi altında radyo ve mikrodalga frekanslı elektromagnetik ışınım salmaları ya da soğurmaları yoluyla ortaya çıkar.

rezonans, parçacık fiziğinde, kuvvetli etkileşimle yaklaşık 10-23 saniye içinde bozunan madde. Rezonans temel (atomalti) parçacıklardan farklıdır, çünkü temel parçaciklar zayıf ya da elektromagnetik etkileşim aracılığıyla bozunurlar, ömürleri de daha uzundur. Bir rezonans, kendisinin normal olarak parçalanmasında ortaya çıkacak parçacıkların çarpıştırılmasıyla elde edilebilir. Rezonansın ortaya çıktığı, çarpışan parçacıkların toplam görelilik kütlelerine karşılık gelen enerji değeri için parçacıkların etkileşim sayısında görülen artmadan anlaşılır.