Alexander von Zemlinsky

Alexander von Zemlinsky, Avusturyalı besteci ve orkestra şefi. Her iki alandaki ustalığıyla büyük saygı görmüştür (d. 14 Ekim 1871, Viyana, Avusturya – ö. 15 Mart 1942, Larchmont, New York, ABD).

Zemlinsky 1887’den 1892’ye değin Viyana Konservatuvarı’nda okudu. 1892’de yazdığı birkaç oda müziği parçası Brahms’ın dikkatini çekti. 1895’te amatör bir orkestrada çaldığı sırada tanıştığı Arnold Schoenberg’le arkadaş oldu, daha sonra da kız kardeşiyle evlendi. 1890’ların sonlarında Zemlinsky’nin bazi besteleri icra edildi. 1904’ten başlayarak Viyana’daki Halk Operası’nın orkestrasını yönetmeye başladı. 1907-08 sezonunda Saray Operasının orkestrasını yönetti. 1906’dan 1911’e değin de Halk Operası’nın müzik yöneticisi olarak çalıştı. Bu arada Schoenberg ile birlikte 1904’te Viyana’da yeni müziği tanıtmak, bu müziğin sevilip anlaşılmasını sağlamak için bir dernek kurdu. 1911-27 arasında Prag’daki Alman Eyalet Tiyatrosu’nda opera orkestrasının şefliğini, 1927’den 1930’a değin de Berlin’deki Kroll Operası’nın müzik yönetmenliğini yaptı. 1933’e değin Berlin Müzik Yüksekokulu’nda ders verdi. Bu dönemde konuk şef olarak Avrupa’daki birçok orkestrayı yönetti. 1933’te Almanya’da Nazilerin iktidara gelmesi üzerine Viyana’ya gitmek zorunda kaldı. 1938’de Almanya Avusturya’yla birleşince ABD’ye göç etti.

Zemlinsky’nin 10 operasının en tanınmışları, her ikisi de Oscar Wilde’dan uyarlanmış olan Zine florentinische Tragödie (1915-16: Bir Floransa Trajedisi) ile Der Zwerg’dir (1920-21: Cüce; Der Geburtstag de Infantin (Küçük Çocuğun Doğum Günü olarak da bilinir). Soprano ile bariton ve orkestra için Lyische Symphonie (1923; Lirik Senfoni) 6 senfonisinin en başta gelenidir. Şarkı tarzındaki yapıtları içinde, Maurice Maeterlinck’in şiirleri üzerine bestelediği Gesânge de (Şarkılar) çok bilinir. Zemlinsky bunlardan başka beş koro yapıtı ile birkaç popüler enstrümantal ve oda müziği yapıtı bestelemiştir.