Müzik

Lü Boruları, Çin müziğinde 12 bambu borudan oluşan çalgı. Bir uçları kapalı olan borular çeşitli uzunlukta kesilmiştir ve açık uçlarından üflendiğinde tampere (aralıkları eşit) olmayan yarım perdelerin oluşturduğu 12 sesli bir dizi elde…

Lur, İskandinavya'daki kazılarda ele geçen tarih öncesi tunç korno, müzik enstürmanı. Mamut dişine benzer biçimde kıvrık bir "S"yi andıran, 1,5-2,5 m boyunda konik bir borudur ve metalden düz bir diskle son bulur. Ağızlık bölümü çalgıya…

Rhythm and blues, ABD'de Siyah müzikçilerin geliştirdiği birbirine yakın çeşitli müzik tarzlarına verilen ad. Bütün Siyah Amerikan müziği gibi, caz ritimlerinin ve ton kaydırmalarının, özellikle de caza özgü senkoplama ve blues seslerinin…

Revü, güncel espriler, skeçler, ve monologlara yer veren hafif ve eğlendirici sahne gösterisidir. Şarkı, dans, skeç ve tek kişilik gösteri gibi birbiriyle ilişkisiz bölümleri olan, güncel olayları ve kişileri sahnede yansıtan ve zaman zaman…

Resitatif, konuşur gibi söylenen şarkı ve söyleme üslubu. Monodinin dikkate değer en eski biçimi olan resitatif, 1500'lerin sonlarında kontrapuntal çoksesli (polifonik) koro müziğine karşıt bir müzik üslubu olarak gelişti. Jacopo Peri'nin…

Zarzuela, konuşmalı bölümler, şarkılar, koro parçaları ve danslardan oluşan İspanyol müzikli oyunu. 17. yüzyılda soyluların eğlencesi olarak gelişti. Konularını mitolojiden ya da kahramanlık öykülerinden alıyordu. İlk zarzuela gösterileri…

Zarf, envelope olarak da bilinir, müzikte bir sesin atağı, süresi ve sönmesi. Atak ya da atılım sesin büyümesi ya da başka deyişle sesin başlaması ile kararlı bir gürlüğe ulaşma hızından oluşur. Süre, bir sesin en yüksek ses gürlüğünde…

Zirgüleli Hicaz, zengüle olarak da bilinir. Klasik Türk müziğinde bir basit makam. Arel-Ezgi Sistemi'ne göre hümayun, uzzâl ve hicaz makamlarıyla birlikte “hicaz ailesi” ni oluşturur. Hicaz beşlisine, hüseyni (mi) perdesi üzerine taşınmış…

Zencir, klasik Türk müziğinde bir büyük usul. Yüz yirmi zamanlı, 63 vuruşludur. Beş usulün bir araya getirilmesinden oluşmuştur. Bu usuller 16 zamanlı çifte düyek, 20 zamanlı fahte, 24 zamanlı çember, 28 zamanlı devr-i kebir ve 32 zamanlı…

Zemin, Zemin hanesi olarak da bilinir, klasik Türk müziğinde, özellikle sözlü yapıtların ve doğaçlamaların birinci bölümü. Peşrev, sazsemaisi, oyun havası gibi çalgı yapıtlarında ise bu bölüme genellikle birinci hane denir. Zemin, yapıtın…

Zilli maşa, Türk halk müziğinde kullanılan, idyofonlar ailesinden, belirsiz ses veren vurmalı çalgı. Mangal maşasına benzeyen demirden bir maşanın iki ucuna pirinçten ziller eklenerek oluşturulur. Düğünlerde, daha çok kadınlar tarafından…

Zirgüle, klasik Türk müziğinde, orta sekizlideki küçük mücennep diyezli sol ya da bakiye bemollü la sesinin adı. Bazı eski edvar kitaplarında zengüle olarak anılmıştır. Suzinâk makamının iki türünden biri olan zirgüleli suzinâk ile öbür…