Clara Zetkin

Clara Zetkin, evlenmeden önceki soyadı Eissner devrimci sosyalist ve Marksist-Leninist Alman politikacı ve kadın hakları savunucusu (d. 5 Temmuz 1857, Wiederau, Saksonya ö. 20 Haziran 1933, Arhangelskoye, Rus SESC). I. Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan Almanya Komünist Partisi’nde (KDP) ve Komintern’de (III. Enternasyonal) önemli görevler üstlenmiştir.

Bir okul müdürünün kızıydı. Leipzig Kız Öğretmen Yüksekokulu’nda öğrenim gördü. Öğrenciliği sırasında yeni kurulmuş olan Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) ile ilişkiler kurdu. Sürgündeki Rus Sosyal Demokratlarından Ossip Zetkin’le (1848-89) evlendi. 1880’lerin büyük bölümünü İsviçre ve Paris’te geçirdi. Bu dönemde yazılar yazdı; gizli yayınların dağıtımında görev aldı; uluslararası sosyalist hareketin birçok önderiyle tanıştı.

1889’da II, Enternasyonal’in kuruluş kongresine katıldıktan sonra Almanya’ya dönen Clara Zetkin 1892-1917 arasında Stuttgart’ta sosyalist eğilimli Die Gleichheit adlı kadın gazetesini yayımladı. Bu arada, 1907’de Uluslararası Sosyalist Kadınlar Kongresi’nin düzenleyicileri arasında yer aldı. V. İ. Lenin ve Rosa Luxemburg ile dostluk kurdu. 1915’te Bern’de I.Dünya Savaşı’na karşı çıkan ilk uluslararası kadın konferansını düzenledi: 1916’da Spartakistler (Spartakusbund) adlı devrimci sosyalist grubun kurucuları arasında yer aldı. 1919’da, yeni kurulan Alman Komünist Partisi’ne (KPD) katıldı ve partinin merkez komitesine girdi. 1920’den sonra Reichstag” da yer aldı.

1921’de Üçüncü Enternasyonal’in yürütme komitesine seçildi. Bu yıllarda zamanının büyük bölümünü Moskova’da geçirdi. 1924’te Lenin’in ölümünden sonra etkisini önemli ölçüde yitirdi. Awsgewâhlte Reden und Schriften (ös 1957-60, 3 cilt; Seçilmiş Konuşmalar ve Yazılar) adlı yapıtı Doğu Berlin’de yayımlandı. Türkçede Kadın Sorunu Üzerine Seçme Yazılar (1988) ve Lenin’in Bütün Dünya Kadınlarına Vasiyeti (1979) adlı yapıtları vardır.