François-Henri de Montmorency, Luxembourg Dükü, Felemenk Savaşı (1672-78) ile Büyük İttifak Savaşı’nın (1689-97) başarılı Fransız komutanı (d. 8 Ocak 1628, Paris – ö. 4 Ocak 1695, Versailles, Fransa).
Conde prensi II. Louis de Bourbon’un (Büyük Conde) desteğiyle orduda görev aldı. 1648’deki Lens Çarpışması’nda, Conde’nin komutasında İspanyollara karşı savaşarak kendini gösterdi. 1650’de Fronde(*) olarak bilinen ayaklanmalar dizisinin (1648-53) ikinci evresinde, XIV. Louis’nin yaşının küçük olması nedeniyle yönetimi elinde tutan Kardinal Jules Mazarin’e karşı Conde’nin giriştiği ayaklanmaya katıldı. Ayaklanmanın 1653’te başarısızlıkla sonuçlanması üzerine İspanyol ordusuna girdi. 1659’da affedilerek Fransa’ya dönmesine izin verildi.
XIV. Louis’nin Haziran 1672’de Felemenk Cumhuriyeti’ni istilaya girişmesi üzerine Köln elektörlüğünde bir ordunun komutanlığına getirildi. 1675’te Fransa mareşalliğine yükseltildi ve ertesi yıl Ren Ordusu komutanı oldu. Philippsburgh’u Lorraine dükü V. Charles’a bırakmak zorunda kalınca misilleme olarak 1677-78 yıllarında Flandre’ın büyük bölümünü yerle bir etti. 14 Ağustos 1678’de, barışın sağlanmasından dört gün sonra, Oranje prensi Willem’i Mons yakınlarındaki Saint-Denis’de yenilgiye uğrattı.
Mart 1679’da büyücülükle suçlanarak hapsedildi. On dört ay sonra aklanmasının ardından Paris ve Versailles’dan sürüldü. 1681’de kralın muhafız birliği komutanı olarak saraya geri çağrıldı. 1689’da Fransa’ nın öteki büyük Avrupa devletleriyle savaşa girmesinden kısa bir süre sonra, kraliyet orduları başkomutanlığına getirildi. 1 Temmuz 1690’da Waldeck prensi Georg Friedrich’in ordusunu İspanyol Felemenki’ndeki Fleurus’ta yenilgiye uğratarak Fransa’nın istila edilmesini önledi. Nisan 1691’de Mons’u ele geçirdi. Mayıs-Temmuz 1692 arasında Namur kuşatmasını başarıyla sürdürdü ve William’ı Steenkerke (3 Ağustos 1692) ve Neerwinden (29 Temmuz 1693) çarpışmalarında yenilgiye uğrattı. 1694’te saygınlığının doruğuna ulaşmış olarak Versailles’a döndü ve ertesi yıl orada öldü.
Eski Roma’da, bir tanrı onuruna yapılan ve iki tekerlekli araba yarışları ile çeşitli tiyatro gösterilerinden oluşan şenlikler
