Gioseffo Zarlino

Gioseffo Zarlino, İtalyan müzik teorisyenliği ve Rönesans besteciydi. Aristoxenus ve Rameau arasındaki en ünlü Avrupalı ​​müzik teorisyeni idi ve karşı ayar teorisine ve müzikal ayarlamaya büyük katkı yaptı (d. 22 Mart 1517, Chioggia, Venedik Cumhuriyeti ö. 14 Şubat 1590, Venedik).

1541’de diyakozluğa atandı ve Venedik’te San Marco Katedrali’nde Adriaan Willaert’ in öğrencisi oldu. 1565’te de bu katedralin müzik yöneticiliğine atandı; Besteci olarak saygın bir yerinin olmasına karşın, yapıtlarından pek azı günümüze kaldı. Zarlino’ya 1583’te Chioggia piskoposluğu önerildi, ama senatonun isteğine uyarak Venedik’te kaldı.

Zarlino ilk çalışması olan Istitutioni harmoniche (1558) ile hemen ünlendi. Bu incelemede, 16. yüzyılın ilk yarısındaki müzik bilgisinin bir dökümünü veriyordu. Akort, akorlar ve modlara ilişkin düşünceleri ise 17. ve 18. yüzyıllarda gerçekleşecek gelişmelerin habercisi niteliğindeydi. Ses dizisinin ilk dört aralığının (tetrakord) ses düzenini ele alıyor, uygulamada olumlu sonuçlar veren bir akort düzeni öneriyordu. Büyük ve küçük üçlü aralıkların önemini vurgulayıp büyük ve küçük üçlü akorların (triad) niteliğini tartışıyor, bir anlamda Jean-Philippe Rameau gibi daha sonraki yazarların kuramlarının öncülüğünü yapıyordu. Modern majör diziye denk düşen İonya modunu başa alarak ortaçağ modlarını yeniden sıraya sokmuştu. Çifte kontrpuanın en erken iki örneğinden birini ortaya koymuş ve sözler için müzik yazarken dikkat edilmesi gereken noktalar üzerinde ayrıntılı öğütler vermişti. Dimostrationi harmoniche (1571) adlı yapıtını Flaman besteci A. Willaert ile dört arkadaşı arasındaki beş diyalog biçiminde hazırladı ve Istitutioni’de incelediği konuları daha geniş bir biçimde ele aldı.

Camerata grubunun üyelerinden olan Vincenzo Galilei, Zarlino’nun eski bir öğrencisiydi ve onun kuramlarına şiddetle karşı çıktı. Zarlino bu saldırıları Sopplimenti musicalisinde (1588) yanıtladı ve 1589’da bütün yapıtlarını tek bir baskıda topladı. Sopplimenti’de önceki kuramlarını geliştirdiği izlenir. Bir bölümde lavtada tampere akort düzenini (18. yy’da klavyeli çalgılarda tampere düzen konusunda yapılan denemelerden önce) önermiştir. Bir başka bölümde de ilk orglara ilişkin değerli bilgiler vermiştir. Camerata’nın öne sürdüğü monodik resitativini şiddetle kınayarak, müziğin kendisine özgü yasaları olduğunda ve konuşmadaki sözlerin taklit edilmesi için bu yasaların bir yana atılmamasında diretmiştir.