Hz. Lut, Günahkarlığın, özellikle cinsel sapkınlığın simgesi Sodom ve Gomorra halkını doğru yola çağırmasıyla anılan, Kuran’da geçen peygamber.
Kitabı Mukaddes’teki bilgilere ve İslam kaynaklarına göre Hz. Lut, Hz. İbrahim’in yeğeni (Haran’ın oğlu) ve ona inanan ilk kişidir. Hz. İbrahim’le birlikte bir süre Suriye, Filistin ve Mısır’da dolaşmış, daha sonra ondan ayrılarak Şeria Irmağı havzasına yerleşmiştir. İslam kaynaklarında Sedum, Hıristiyan kaynaklarında ise Sodom adıyla bilinen kentin halkı Kuran’da Lut kavmi olarak anılır. Bu halkın cinsel sapkınlıkla özdeşleştirilmesi nedeniyle, Lut adından türetilmiş lutilik ve livata sözcükleri aktif eşcinsellik anlamında kullanılır; gene aynı özdeşleştirmeden kaynaklanan sodomi terimi de olağandışı cinsel birleşme anlamına gelir.
Zerdüştlük dininin kurucusu İranlı din bilgini
Kuran’a göre, halkını uyarmakla görevlendirilen Hz. Lut büyük bir tepkiyle karşılaşır ve çağrısına son vermezse ülkeden sürülmekle tehdit edilir (Şuara 167). Sonunda halkın ileri gelenleri Hz. Lut ve ailesinin ülkeden çıkarılmasına karar verirler. Hz. Lut “Rabbim, beni ve ailemi bunların elinden kurtar” (Şuara 169) sözleriyle yakararak Tanrı’ya sığınır. Lut kavmi için gazap haberini ulaştıran melekler önce Hz. İbrahim’e ve karısı Sara’ya gelerek onlara oğulları İshak’ı muştularlar (Hud 71-73; Tekvin 18:9-15). Hz. Lut’un ve ona iman edenlerin de gazaba uğrayacağından korkan Hz. İbrahim’in Lut kavmi için kendileriyle tartışması üzerine melekler, “Ey İbrahim, bundan vazgeç, çünkü Rabbinin emri gelmiştir. Onlara geri çevrilmez azab gelecektir” (Hud 76) yanıtını verirler.
Kitabı Mukaddes’teki öyküye (Tekvin 18:23-33) göreyse, Hz. İbrahim bu pazarlığı Tanrı’yla yüzyüze yapar ve Sodom’da en az 10 doğru kişi varsa kenti yok etmeyeceği konusunda Tanrı’dan söz alır. Ardından günahkar kente yönelen melekler Hz. Lut’un evine iki erkek görünüşünde gelirler. Bunun üzerine Sodomlular, evi kuşatır ve Hz. Lut’tan iki konuğunu kendilerine teslim etmesini isterler. Gerek Kuran’a (Hicr 71, Hud 78) gerekse Kitabı Mukaddes’e (Tekvin 19:8) göre Hz. Lut, halkı kötü niyetinden caydırabilmek için onlara kendi iki kızını vermeyi önerir. Bu öneriyi geri çeviren Sodomluların Hz. Lut’u tehdit etmesi üzerine melekler kimliklerini açıklar, Hz. Lut’un ailesiyle birlikte hiç arkasına bakmadan o gece kentten ayrılmasını isterler (Hud 81; Tekvin 19: 12-18) ve eve saldırmaya yeltenenleri kör ederek şaşırtırlar (Kamer 37; Tekvın 19:11).
Hz. Lut meleklerin buyruğunu yerine getirir. Tan yeri ağarınca halkın Hz. Lut’un evine saldırmasıyla Tanrı’nın gazabı başlar, Sodom ve Gomorra’ya göklerden taş ve ateş yağar, bütün halk yok edilir.
Lut’un karısı da dönüp arkasına baktığı için gazaba uğrar (Hud 81); Kitabı Mukaddes’e göre bir tuz direğine dönüşür (Tekvin 19:26). Bundan sonra Hz. Lut kızlarıyla birlikte Hz. İbrahim’in yanına gelir.
Kuran Hz. Lut’un bundan sonraki yaşamından söz etmez. Ama Lut kavminin uğradığı azabı insanlara anımsatacak bir işaret bırakıldığı söylenir. Kuran yorumcularına göre bu işaret Lut Gölü dür. Gerçekten de Sodom ve Gomorra kentlerinin bulunduğu alanın, Lut Gölünün güney kesiminde sular altında olduğu sanılmaktadır. Bu nedenle insanlara ibret almaları için bırakılan “işaret”in de Lut Gölü içinde olduğu ileri sürülür.
Kitabı Mukaddes’te ise Hz. Lut’un sığındığı Tsoar kentinden çıkıp dağda bir mağaraya yerleştiği, burada iki kızının da Hz. Lut’a şarap içirip kendinden geçirerek ondan hamile kaldığı, büyük kızının oğlunun Moablıların, küçük kızının oğlunun da Ammon oğullarının atası olduğu anlatılır (Tekvin 19:30-38). İslam kaynakları, bu öykünün bir peygambere ensest ilişkisi yakıştırarak ona leke sürdüğünü vurgular ve bunu, Kitabı Mukaddes metinlerinin tarih boyunca uğradığı tahrifatın bir kanıtı sayar.
