Jan Mabuse, İtalyan Rönesans üslubunu Felemenk ve Flandre’da tanıtan ilk sanatçılardan Flaman ressam. Jenni Gossart, Jan Malbodius olarak da bilinir. (d. y. 1478, Hainaut Kontluğu – ö. y. 1532, Breda, Brabant).
Adını, ailesinin yurdu olan Kuzey Fransa’daki Maubeuge kentinden almıştı. 1503’te Anvers’deki Aziz Luka Loncası’nda usta olarak kaydı yapılan Jennyn van Hennegouwe ile aynı kişi olduğu sanılır. Günümüze ulaşan ilk yapıtlarının en önemlisi Anvers maniyeristleri üslubundaki “Müneccim Kralların Tapınması”dır (Ulusal Galeri, Londra). “İsa, Meryem ve Vaftizci” (Prado Müzesi, Madrid) gibi başka erken dönem resimleri onun, Jan van Eyck ve Albert Dürer’in resimleriyle ilgilendiğini gösterir. Gene erken dönem yapıtlarından “Bahçede Acı Çekme” (PrusyaKültür Varlıkları Devlet Müzesi, Berlin), özellikle hüzünlü havasıyla dikkati çeker.
Mabuse 1508’de, yanında çalıştığı Burgonyalı Philippe’e İtalya yolculuğunda eşlik etti ve orada yüksek Rönesans sanatından etkilendi. 1509’da geri döndükten sonra Marcantonio Raimondi ve Jacopo de Barbari gibi İtalyan sanatçıların oymabaskıları üzerinde çalışmasını sürdürdü. Bundan sonraki yapıtlarında bütünüyle İtalyanlaştırılmış bir üslup yaratmaya çaba gösterdiği izlenir. İlk resimlerindeki karmaşık desenlerin yerini daha basit ve dolaysız bir anlatımın aldığı “Poseidon ile Amphitrite” (1516, Prusya Kültür Varlıkları Devlet Müzesi, Berlın) ve “Herakles ile Deianeira” gibi yapıtlarında bu çaba belli olmaktadır.
Heykeli andıran çıplak figürler Mabuse’nin sonraki yapıtlarında çok görülmeye başladı. Ama bunlar, daha eski resimlerindeki figurlerin katılığından ve kütleselliğinden kurtulabilmiş değildi. “Danae” (Eski Pinakotek, Münih) adlı yapıtında yarı çıplak figürün çıplaklığını daha da vurgulayabilmek için arka planda zengin bir mimari düzenleme kullanmıştı. Bu onun sık sık başvurduğu bir yöntemdi. Yaşamı boyunca, Felemenk sanatının özellikleri olan ince ayrıntı işçiliğine ve dikkatli bir gözleme önem verdi.
Mabuse ayrıca ünlü bir portre ressamıydı. “Charles de Bourgogne” (Prusya Kültür Varlıkları Devlet Müzesi, Berlin), “Avusturyalı Eleanor” (y. 1525, H. A. Wetzlar Koleksiyonu, Amsterdam) ve “Jean Carondelet” (1517; Louvre Müzesi, Paris) gibi portreleri, Mabuse’nin, modellerinin içinde bulundukları psikolojik durumu yakalamadaki yeteneğini ortaya koyan yapıtlardır. Bu resimlerde özellikle ellerin anlatımcı bir yaklaşımı yansıtması dikkati çeker.
