Zerdeçal

Zerdeçal, zerdeçöp olarak da bilinir, zencefilgiller familyasından çok yıllık otsu bitki. Yumrumsu kök sapları çok eski çağlardan bu yana baharat, boya ve ilaç olarak kullanılır. Bileşimindeki sarı renkli boyar maddeden ötürü eskiden “hintsafranı” adı verilen zerdeçalın biberi andıran özel bir kokusu ve acımsı bir tadı vardır. Zerdeçal hardal ve köri hazırlamakta kullanıldığı gibi, turşulara, salçalara, çeşitli et, balık ve yumurtalı yemeklere katılır. Asya’nın bazı bölümlerinde zerdeçal suyu altın sarısı bir renk vermek için cilde sürülür, yani kozmetik olarak kullanılır.

Anayurdu Hindistan’ın güneyi ve Endonezya’dır; Hindistan anakarasında ve Hint Okyanusundaki adalarda tarımı yapılır. Hasat edilen kök saplar önce haşlanıp sonra beş-yedi gün süreyle güneşte kurutulur. Ardından elle ovularak ya da tamburlarda döndürülerek parlatılır. Kurutulmuş köksaplar, 2,5-7,5 cm uzunlukta parçalar halindedir. Genellikle toz edilerek satılır. Başlıca bileşenleri tumeron ve artumeron olan uçucu bir yağ (yüzde 1,3-5,5 oranında) ile kurkumin adlı bir boyar madde içerir.

ZERDAÇALIN FAYDALARI NELERDİR?

Zerdeçal kansere karşı önlem ve tedavide yardımcı olarak kullanılmaktadır. Sindirim sistemine, eklem ağrılarını azaltmada, iltihap önlemede, şeker hastalarına faydaları vardır. Kalp ve damar sağlığı için olumlu etkileri vardır. Erken yaşlanmayı önler, alzheimer hastalığını önlemeye yardımcı olur, İşte gerek zerdeçalın adeta saymakla bitmeyen faydaları…

Zerdeçal kolon, meme, cilt ve prostat kanserinin önemlisine yardımcı olur; etken maddesi olan kur kurkumin kanser hücrelerinin yayılmasını geciktirir.

LDL’yi düşürerek kolesterol seviyesinin dengelenmesini sağlar.

Alzheimer’a yakalanma riskini azaltır.

Haricen uygulanarak ciltteki yaraların tedavi edilmesinde de kullanılabilir.

Karaciğer rahatsızlıklarına iyi gelen zerdeçal, antioksidan olduğu için vücutta biriken zararlı maddelerin dışarı atılmasını sağlar.

Antioksiden ve anti-enflamatuvar etkileri sayesinde yüksek kan basıncı ve inflamatuvar problemlerinin kontrol altına alınmasına yardımcı olur.

Araştırmalar damarda kireçlenme, plak oluşumu ve kan pıhtısı oluşumu engelleme özellikleri ile kalp krizi ve inmeye riskini azaltabilir. Kalp rahatsızlıklarına karşı faydalıdır.

Diyabet tedavisinde etkilidir. İnsülin gibi görev alarak kan şekerini sağlıklı bir seviyede tutmaya yardımcı olur.

İlerleyen yaşlarda romatizma ve eklem ağrılarına iyi gelir.

Bağışıklık sistemini güçlendirir.

Zerdeçalın safra kesesinin safra üretimini artırdığı ve böylece sindirimi rahatlattığı belirtilmektedir.

Antidepresan özelliği olan zerdeçal sakinleşmenizi sağlar.

Zengin asit içeriği sayesinde midenin oranını dengeler.

Zerdeçal suyu içilerek artrit olma riski azaltılabilir.

İltihap önleyicidir ve bir tür göz iltihabı olan üveitin tedavisinde şikayetleri azaltmaya yardımcı olarak kullanılır.

ZERDEÇAL NASIL TÜKETİLİR?

Zerdeçal toz halinde yemeklere katılabileceği gibi zerdeçal çayı veya suyu da hazırlanmaktadır. Tabii en faydalısı zerdeçalın taze tüketilmesidir. Zerdeçal toz haline getirilirken yararlı bir bileşeni olan yağından kaybetmektedir.

Günde 12 grama kadar zerdeçal tüketiminde bir sakınca yoktur ancak zerdeçal ya da kurkumin fazla tüketildiğinde bazı insanlarda hazımsızlığa yol açmaktadır.

Piyasada zerdeçal ekstreleri de bulunmaktadır. Peki zerdeçal suyu, zerdeçal çayı evde nasıl yapılır?

ZERDEÇAL SUYU /ÇAYI NASIL YAPILIR?

Günde 1 veya iki bardak içilebilecek zerdeçal suyunu ya da çayını için kullanacağınız malzemeler şunlardır:

2 bardak su (500 ml)

1 yemek kaşığı toz zerdeçal (10 g)

2 adet limonun suyu

2 yemek kaşığı bal (50 g)

Hazırlanışı: ilk olarak 2 bardak suya ve bir yemek kaşığı toz zerdeçal katın ve kaynatın. Kaynadıktan sonra ocaktan alın ve birkaç dakika bekledikten sonra 2 adet limonun suyunu ilave edin. Soğuduktan sonra tatlandırmak için bal ekleyin ve buzdolabında saklayın.