Ahmed Lutfi Efendi, Osmanlı tarihçi ve şair ( d. 1815, İstanbul – ö. 18 Mart 1907, İstanbul).
Medrese öğrenimini tamamlayarak ilmiye mesleğine girdi (1831). 1837’de Takvimhane-i Amire mukabeleciliğine atandı ve huzur dersleri vermekle görevlendirildi. 1841’de ilmiye mesleğinden ayrılarak Sadaret Mektubi Kalemi’nde çalışmaya başladı. 1845’te Vidin ve Niş yöresi imar meclisi katipliğiyle görevlendirildi. Aynı yıl Zaptiye Müşiriyeti (sonradan Zaptiye Nezareti) meclisi başkatibi oldu; ayrıca Takvim-i Vekayi’nin yayın sorumluluğunu üstlendi. Çeşitli görevlerde bulunduktan sonra 1864’te Meclis-i Maarif-i Umumiye üyeliğine ve matbuat nazırlığına getirildi. Aynı yıl emekli olduysa da daha sonra yeniden Meclis-i Maarif üyeliğine ve Cevdet Paşa’nın yerine vakanüvisliğe atandı (1866). 1869’da ilmiye mesleğine döndü; 1876’da İstanbul payesini aldı. 1871’de Şura-yı Devlet üyesi olduktan sonra, 1879’da Anadolu, 1881’de Rumeli payesine yükseldi. 1888-89 yıllarında Rumeli kazaskerliği yaptı. 1889’da yeniden Şurayı Devlet üyesi oldu ve bu görevini vakanüvislikle birlikte ölünceye değin sürdürdü.
Lutfi Efendi’nin en önemli yapıtı 15 cilt olarak yazıp II. Abdülhamid’e sunduğu Tarih-i Lutfi’dir (1873-89, 7 cilt; 1912, 8. cilt, yay, haz. Abdurrahman Şeref; 1984, 9. cilt, yay. haz. M. Münir Aktepe). Cevdet Paşa’nın 1774-1826 arasını kapsayan Tarih-i Cevdet’inin devamı niteliğindeki yapıtta, 1826-76 arası dönem anlatılır. Lutfi Efendi’ nin 16. cilt olarak yazdığı ve 1876-79 arasındaki dönemi kapsayan bölüm ise müsvette durumunda kalmıştır. Lutfi Efendi’nin öbür yapıtları, şiirlerini bir araya getirdiği Divançe-i Vakanüvis Lutfi Efendi (1885) ile yalnızca ilk iki cüzü basılan Lugat-ı Kamus’ tur ( 1865-69) .
Millî Şair olarak anılan Türk Millî Edebiyat akımının öncüsü şair
