Lykurgos

Lykurgos, Eski Sparta’da birçok kurumun öncüsü kabul edilen yasa koyucu (ö. iö 7. yy ?).

Hangi kurumların onun öncülüğünde oluş­turulduğu tam bilinmediği gibi, böyle biri­nin gerçekten yaşayıp yaşamadığı da kuşku­ludur. Günümüze ulaşan tarihsel kaynak­larda ondan söz edilen en eski metin, Hero­dotos’un İÖ 5. yüzyıldan kalma bir yapıtıdır. Herodotos, Lykurgos’un, Sparta’yı yöneten iki kral ailesinden biri olan Agiadeslerden (öteki Eurypontoslar) geldiğini belirtir. Ge­ne Herodotos’a göre Spartalılar, onun yap­tığı reformların Girit’e özgü kurumlardan etkilenmiş olduğunu kabul etmişlerdir. İÖ. 4. yüzyılda yaşamış tarihçi Ksenophon da, Lykurgos’un Sparta kurumlarını, Dorların Lakonia’yı istila edip (İÖ. y. 1000) oranın yerli halkı Akhaları köleleştirmesinden hemen sonra kurduğunu belirtir.

İskenderiye Kütüphanesi’nin ilk kütüphanecisi

 

İÖ 4. yüzyılın ortalarında, Lykurgos’un Eurypontoslar’dan olduğu ve Kral Kharil­laos’un naipliğini yaptığı genellikle kabul ediliyordu. Helenistik dönem bilginleri, buna dayanarak onun İÖ 9. yüzyılda yaşa­dığını ileri sürdüler. Yunanlı yazar Plutark­hos da (İS 1-2. yy) Bio paralleloi (Hayatlar, 1945, 2 cilt) adlı yapıtının Lykurgos’a ayrı­lan bölümünde, onun meslek yaşamıyla ilgili yaygın görüşleri bir araya getirdi. Lykurgos’un Mısır gezisinden de söz ederek Homeros’un şiirlerini Sparta’ya onun getir­diğini ileri sürdü.

İÖ 400’den önce yaşamış yazarların bu konudaki çelişkili görüşleri, bazı çağdaş bilginlerin aslında Lykurgos diye birinin olmadığını düşünmesine yol açmıştır. Bu uzmanlara göre Yunanlılar, siyasal ve top­lumsal kurumların oluşumunu, tek bir öncü­nün kişisel amaçlarıyla açıklama eğiliminde­dir. Bununla birlikte birçok tarihçi, İÖ 7. yüzyılın ikinci yarısındaki köle ayaklanma­sından sonra Sparta’da yapılan köklü re­formlarda Lykurgos adında birinin rolü olduğunu düşünmektedir. Bu görüşe göre de Lykurgos, yeni bir köle ayaklanmasını önlemek için, öteki Yunan kent devletlerin­de benzeri olmayan militarist bir yapı oluşturmuştur. Böylelikle, Sparta’da yöneti­min iki geleneksel organı olan gerousia(*) ile apella’nın(*) yetkilerini de Lykurgos’un belirlediği kabul edilmektedir.

 

Total
0
Shares
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Previous Article

Lykophron

Next Article

Lykurgos

Related Posts