Mao Dun

Mao Dun, asıl adı Shen De Hong, cumhuriyet döneminin en önemli gerçekçi romancısı sayılan Çinli yayın yönetmeni ve yazar  (d. 1896, Qingzhen, Zhejiang – ö. 27 Mart 1981, Pekin, Çin).

1916’da parasızlık yüzünden öğrenimini yarıda bırakmak zorunda kaldı. Şanghay’da Commercial Press’te düzeltmen olarak ça­lıştı. Kısa sürede çevirmenliğe ve yayın yönetmenliğine yükseldi. 1920’de başka genç Çinli yazarlarla birlikte 11 yıldır ya­yımlanan Xiaoshuo yuebao’ın (Öykü Der­gisi) denetimini ele geçirdi. Bu grup dergi­de köklü değişikliklere giderek yeni bir edebiyat anlayışı geliştirmeye başladı. Ya­yın yönetmeni seçilen Shen bu görevi 1923’e değin sürdürdü.

Shen 1926’da Kuomintang Merkezi Yürüt­me Komitesi’nin propaganda bölümü sekre­teri olarak Kuzey Seferi’ne katıldı. Kuomin­tang’ın sol kanadıyla Çin Komünist Partisi arasındaki ilişkilerin bozulması üzerine has­talığını öne sürerek Guling’e kaçtı. Ertesi yıl üç kısa roman yazdı. Bu romanları, Çincede “çelişki” anlamına gelen Mao Dun lakabını kullanarak bir üçleme biçiminde Shi (1930; Tutulma) adıyla yayımladı. Ku­zey Seferi’ne katılan bir gencin yaşamını konu alan yapıt hemen büyük bir başarı kazandı. Yapıt parlak psikolojik gerçekçili­ği nedeniyle birçok Batılı eleştirmence Mao Dun’un başyapıtı sayılırsa da Çinli Marksist eleştirmenlerce “küçük burjuva” olarak ni­telenerek ağır suçlamalara hedef oldu. Daha sonra yazdığı Ziye (1933; Geceyarısı) ise toplumsal gerçekçiliği nedeniyle Çinli Marksist eleştirmenlerce övülürken Batılı eleştirmenlerce Shi’den daha önemsiz bu­lundu.

Mao Dun 1930’da Solcu Yazarlar Birliği’ nin kurucuları arasında yer aldı. Çin-Japon Savaşı sırasında (1937-45) sol çizgideki ede­bi etkinliklerini sürdürerek iki edebiyat dergisi kurdu ve bunların yönetimini üstlen­di. 1949’da sosyalist yönetimin kurulmasın­dan sonra çeşitli edebiyat ve kültür etkinlik­lerine katıldıysa da roman yazmayı bıraktı. 1949’da kültür bakanı oldu, ama bu göre­vinden 1964’te uzaklaştırıldı. 1970’lerde Çin Yazarlar Birliği’nin başkan yardımcısı oldu ve bir çocuk edebiyatı dergisini yönetti. 1978’de Çin Komünist Partisi’nde yeniden etkin görevler üstlendi.