Mapuçeler, Arokan dili konuşan Güney Amerika Yerlilerinin en kalabalık grubu.
Bio-Bio Irmağının güneyinde, Şili’nin Merkez Vadisinde otururlar. Günümüzde kendilerine ayrılmış topraklarda yaşayan Mapuçelerin nüfusu 250-300 bin arasındadır. Sayıları tam bilinemeyen bir grup Mapuçe de Şili ve Arjantin kentlerinde çalışır.
İspanyol sömürgeciliğinden önce Mapuçeler Merkez Vadisine dağılmış köylerde tarımla uğraşıyorlardı. Her yerleşim birimi, yetkisi köy sınırlarını aşmayan bir reisin (cacique) yönetimindeydi. Mapuçeler mısır, fasulye, kabak, patates, kırmizı acı biber ve çeşitli sebzeler yetiştirirler, balıkçılık ve avcılık yaparlar, eti için de hintdomuzu beslerlerdi. Lamalan yük hayvanı olarak kullanmanın yanı sıra, yün gereksinimlerini de onlardan karşılarlardı. Kişinin zenginliği, sahip olduğu Jama sürüsüyle ölçülürdü.
Mapuçeler, İspanyol ve daha sonra Şili egemenliğine karşı 350 yıl süren bir mücadele vermekle ünlendiler. 16., 17. ve 18. yüzyıllar boyunca İspanyollara karşı direnebilmek için geleneksel yaşam tarzlarını yeniden düzenlediler. Birbirinden uzak köyler askeri, siyasal ve ekonornjk ittifaklar oluşturdu, Mapuçe savaşçıları İspanyollara karşı savaşta at kullanmayı öğrendiler, Lautaro gibi Mapuçe önderleri yaratıcı ve etkili stratejiler kullandılar.
1814’te Şili İspanya’dan bağımsızlığını kazanınca, Şili hükümeti Mapuçeleri özel topraklara yerleştirdi. Yüz elli yıl boyunca Mapuçeler bu topraklan kolektif mülk edinerek işlediler. Ama 1980’lerin başında Şili hükümeti kolektif toprak mülkiyetini bireysel mülkiyete dünüştürünce Mapuçeler borçları yüzünden topraklarını ve geçinme olanaklarını yitirme tehlikesiyle karşılaştılar. Yoğun tarım için gerekli bilgi ve deneyimden yoksun olan Mapuçeler, günümüzde tarımsal gereçler ve tohum edinebilmek için genellikle borçlanmak zorunda kalmaktadır.
Yeni Zelanda’nın Polinezya kökenli yerli halkı
