Mazı arısı, Hymenoptera (zar kanatlılar) takımının Cynipidae familyasının Cynipinae altfamilyasını oluşturan 600 kadar böcek türünün ortak adı.
Mazı arısı
Çoğu bitkilerin çeşitli bölümlerinde mazı denen doku şişkinliklerine yol açar. Bazıları mazı oluşturmamasına karşın öbür böceklerin mazıları içinde gelişir. Bitki dokusunun aşırı büyümesine, içinde yaşayan larva tarafından salgılanan bir maddenin neden olduğu sanılmaktadır. Mazı arılarının vücudu küçük ve iki yandan basık, kanatları saydam ve vücutlarından uzun, ipliksi duyargaları 12-16 parçalıdır. Göğüs bölütleri belirgin bir kambur oluşturur.
Boyutlarına göre defne yaprağı, sarıkanat, kofana olarak bilinen ekonomik değeri yüksek balık
Yalnız dadandıkları bitkiler ve bitki bölümleri değil, oluşturdukları mazıların yapısı ve biçimi de mazı arılarının türüne göre değişir. Özellikle mazılar birbirine benzeyen türlerin ayırt edilmelerini kolaylaştırır. Çoğu tür, meşeler ve güller üstünde yaşar.
Mazı arılarının erkeği çok azdır. Üreme genellikle döllenmemiş yumurtalardan larvaların gelişimiyle (döllenmesiz üreme) gerçekleşir. Dişiler yumurtalarını uzun yumurta borularını kullanarak bitki dokularına bırakır. Yumurtalardan çıkan larvaların çevresindeki bitki dokusu aşırı biçimde büyürken larvalar da bitkiden beslenmeyi sürdürür. Mazılarda pupa evresine giren ve erişkin biçimini alan bireyler uçma delikleri açarak dışarı çıkarlar.
Türkiye’de Mazı arısı
Türkiye ormanlarında tümü de meşelerde görülen 30’u aşkın mazı arısı türü saptanmıştır. Bunlar meşelerin yaprak, sürgün, tomurcuk ya da palamutlarında mazı oluşturarak zarar verir. Ama başta Andricus gallaetinctoriae türünün özellikle mazı meşesinde (Quercus infectoria) oluşturduğu tanence zengin mazılar sanayide kullanılan önemli bir hammaddedir.
Fransız Devrimi sırasında,amatör müzikçi tarafından bir gecede bestelenmiş, Fransız ulusal marşı
