Roger Mortimer March (1. Kont)

Roger Mortimer March, İngiltere kralı II. Ed­ward’ın karısı Kraliçe Isabella of France’ın sevgilisi ( d. 1287? – ö.29 Kasım 1330, Tyburn, Londra yakınları, İngiltere).

Kraliçeyle birlikte, Edward’ın tahttan indirilerek öldürülmesini (1327) ter­tiplemiştir. III. Edward’ın çocukluk döneminde üç yıl fiilen krallık yetkilerini kullan­mıştır.

I. William’ın (Fatih) maiyetindeki Norman şövalyelerinin soyundan gelen Mortimer’a, başlıca Galler ve Irlanda’da olmak üzere zengin aile mülkleri ve servet kaldı. Babası­nın 1304’te ölmesi üzerine Wigmore 8. baronu oldu. Reşit olduktan sonraki ilk yıllarını, İrlanda’da kendi mülkü olan top­raklar üzerinde, karısının akrabaları Lacy’ lere karşı etkili bir denetim sağlamaya adadı. Lacy’ler Iskoçya kralı I. Robert’in kardeşi Edward Bruce’un Irlanda kralı olmak için yürüttüğü mücadeleyi desteklemiş­lerdi. Mortimer, 1316’da Kelss’de yenildik­ten sonra İngiltere’ye çekildi. Ama hemen sonra, Kasım 1316’da Kral II. Edward’ın İrlanda’daki vekili sıfatıyla, Bruce’un yenil­mesinde ve Lacy’lerin Meath’ten sürülme­sinde büyük yararlıklar gösterdi.

1317’de Pembroke kontunun İngiliz siyase­tinde oluşturduğu “merkez grubu”yla (middle party) ilişki kurdu. Ama Despenser ailesine (Despenser, Hugh Le ve Hugh Le) duyduğu güvensizlik, öteki uç lordla­rıyla birlikte Galler’de bu aileye karşı mu­halefet yapmasına ve şiddetli bir çatış­maya girişmesine yol açtı. Roger ve amcası, Chirk’lü Roger Mortimer, II. Ed­ward’ın öteki düşmanlarından hiç yardım alamayınca, 1322’de bağlılıklarını belirtti­ler. Londra Kulesi’ne hapsedilen Roger 1323’te buradan kaçarak Fransa’ya geçti. 1325’te Fransa’da Kraliçe Isabella ile buluş­tu. Sürgüne gönderilenler, Eylül 1326’da İngiltere’yi istila etti. Despenser ailesinin çöküşünü, Mortimer’ın gizlice karıştığı II. Edward’ın tahttan indirilınesi ve daha sonra da öldürülmesi izledi (1326).

Roger Mortimer bundan sonra kraliçenin sevgilisi olarak İngiltere’yi fiilen yönetti. Kendi amaçlarını gerçekleştirmek için, bu konumundan sonuna kadar yararlandı. Ekim 1328’de March kontu olan Mortimer, daha önce Arundel kontunun olan Denbigh, Oswestry ve Clun lordluklarını ele geçirdi. Mortimer’ların Chirk’teki uç lord­lukları ve Montgomery kraliçe tarafından kendisine bağışlandı. Doymak bilmeyen hırsı, kibri ve Iskoçya politikasının halk tarafından desteklenmemesi, kendisine ya­kın baronlar arasında Mortimer’a karşı genel bir tepki doğurdu. Ekim 1330’da genç kral III. Edward, Lancaster’lı Henry’nin de kışkırtmasıyla Nottingham’da bulunan Mor­timer’ı yakalatarak Londra Kulesi’ne kapat­tı. Parlamentodaki soylular tarafından ağır suçları nedeniyle mahkum edilen Mertimer, Tybum’da vatan haini olarak asıldı, mülkle­ri krallığa devredildi.