Stefan Zweig

Stefan Zweig, Avusturyalı romancı, oyun yazarı, gazeteci ve biyografi yazarı. Roman, öykü, tiyatro, deneme, şiir, seyahat, anı türlerinde yirmiden fazla eser vermiştir (d. 28 Kasım 1881, Viyana, Avusturya Macaristan İmparatorluğu  6. 22 Şubat 1942, Petröpolis, Rio de Janeiro yakınları, Brezilya).

Avusturya, Fransa ve Almanya’da öğrenim gördükten sonra 1913’te Salzburg’a yerleşti. 1934’te Nazilerin baskısı yüzünden Salzburg’u terk etmek zorunda kaldı; önce İngiltere’ye, 1940’ta da Brezilya’ya göç etti. Gittiği yerlerde yalnızlık ve düş kırıklığıyla karşılaşınca; karısıyla birlikte intihar etti.

Psikolojiye ve Freud’un öğretisine duydugu ilgi Zweig’ı derin karakter incelemelerine götürmüştü. Denemeleri arasında Balzac, Dickens ve Dostoyevski’yi konu aldığı Drei Meister (1920; Üç Büyük Adam, 1940, 1975), Friedrich Hölderlin, Heinrich von Kleist ve Friedrich Nietzsche’yi incelediği Der Kampf mit dem Damon (1925; Nieizsche: Demonla Muharebe,  1940/İfritle Mücadele, 1952/Usta İşi, 1954) ile Casanova, Stendhal ve Tolstoy’la ilgili Drei Dichter ihres Lebens (1928) vardır. Bu yaşam öykülerini topladığı Baumeister der Welt (1936) adlı kitabı Türkçede Dünya Fikir Mimarları genel başlığı altında üç cilt olarak (Kendileri ile Savaşanlar, 1989; Üç Büyük Usta, 1989; Kendi Hayatının Şiirini Yazanlar, 1990) yayımlanmıştır.

Zweig’a ün kazandıran bir başka yapıtı da, beş tarihsel kişiliğin kısa portrelerini içeren Sternstunden der Menschheit’tır (1928; Yıldızın Parladığı Anlar, 1945, 1990/İnsanlık Tarihinde Yıldızın Parladığı Anlar, 1954), Zweig ayrıca Joseph Fouch& (1929; Fransız İhtilalinde Bir Politikacının Portresi, 1969, 1984), MarieAntoinette (1932; Marie Anto inette, 1942) ve Mary Stuart’ın (1935; Mary Siuart, 1942) nesnellikten çok sezgiye dayanan yaşam öykülerini yazmıştır. Verwirrung der Gefühle (1925; Perişan Hisler, 1945/ Karışık Duygular; 1969/Yürek Çöküntüsü, 1970, 1990) adlı bir öykü kitabı, Ungeduld des Herzens (1938; Acımak, 1958, 1991/ Merhamet, 1969, 1984) adlı bir psikolojik romanı da bulunan Zweig, Çharles Baude lâire, Paul Verlaine ve Emile Verhae ren’den çeviriler de yapmıştır.

Zweig’ın Türkçeye çevrilen çok sayıda yapıtı arasında Angst (1920; Korku, 1944, 1971), Amok (1922; Amok Malezya Delisi, 1935/Amok, 1954/Amok Koşucusu ve Diğer Öyküleri, 1981/Amok Koşucusu, 1990), Vier undzwanzig Studen aus den Leben einer Frau (1934; Bir Kadının 24 Saati, 1942, 1986), Sehachnovelle (1942; Satranç Oyuncusu, 1944) ve Die Welt von Gestern (1942; Dünün Dünyası, 1964, 1985) sayılabilir.