Can Yücel

Can Yücel, halk deyişlerinden, argodan ve değişik biçimlerden yararlanarak kendine özgü bir üslup ve şiir dili geliştirmiş şair (d. 21 Ağustos 1926, İstanbul, 12 Ağustos 1999, Datça).

Devlet adamı ve eğitimci Hasan Ali Yücel’in oğludur. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Klasik Filoloji Bölümü’nde ve İngiltere’de Cambridge Üniversitesi’nde okudu. Uzun süre Paris’te ve İngiltere’de yaşadı. Askerliğini 1953’te Kore Savaşı’na katılan Türk Tugayı’nda tamamladı. BBC Türkçe Yayınlar Bölümü’nde spiker olarak çalıştı. 1963’te Türkiye’ye döndükten sonra Marmaris’te turist rehberliği yaptı. Daha sonra İstanbul’a yerleşti. 12 Mart döneminde iki ayrı kitap çevirisinden ötürü toplam 15 yıl hapse mahkum edildi. 1974’te çıkarılan afla serbest bırakıldı. Vatan, Demokrat, Söz gazetelerinde köşe yazıları yazdı.

Edebiyata şiirle başladı. Çeşitli dergilerde çıkan yazı ve çevirileriyle kısa sürede tanındı. 1950’de yayımladığı ilk şiir kitabı Yazma’dan sonra, uzun süre biçim arayışlarıyla uğraştı. Uyaklı söyleyiş, coşkulu anlatım, geleceğe umut ve güvenle bakış şiirinin belirgin özelliklerini oluşturuyordu. İkinci kitabı Sevgi Duvarı’ndaki (1973) şiirlerinde imge-sözcük-anlam üçlüsünü (birbiriyle dengeleyerek işlemeyi amaçlamıştı. Konu olarak doğa-insan ilişkilerini ağırlıklı biçimde ele aldı. Kara mizah öğeleri taşıyan siyasal içerikli bazı şiirlerinde tarihsel olaylarla günlük olayları iç içe işledi. 1974’te çıkan Bir Siyasinin Şiirleri Yücel’in o döneme değin yazdığı şiirlerinin bir bileşimiydi. Bu şiirlerde cezaevinden dışarıya dönük gözlem, izlenim, duygu ve düşünce birikimini, politik kimliğinin sorgulamasıyla birlikte verdi. Hiciv gücü ve sözcük oyunlarıyla eriştiği dil ustalığı, geniş bir kültürle beslenen Şiirini yeni anlam boyutlarına ulaştırdı. Halk kaynaklarından, halk ağzından ve halk türkülerinin deyişlerinden de yararlandı. Kullandığı günlük konuşma dili, yöresel deyişler, deyimler ve argo sözcükler şiirinin öteki önemli özellikleri oldu. 1976’da yayımladığı Ölüm ve Oğlum’u, Rengâhenk (1982, 1986) ve Gökyokuş (1984, 1986) izledi. Daha sonraki şiirlerini Canfeda (1986, 1987), Çok Bi Çocuk (1988), Kısa Devre (1990) ve Kuzgunun Yavrusu (1990) adlı yapıtlarında topladı. 1990’da bütün şiirleri, 1992’de de bütün yapıtları toplu olarak yayımlandı.

Can Yücel Ben Hayatta En Çok Babamı Sevdim