Zenobia

Zenobia, 3. yüzyılda Suriye’de hüküm süren Palmira İmparatorluğu’nun kraliçesi ve Kral Septimius Odaenathus’un ikinci karısı. (ö. 274’ten sonra).

Zenobia’nın kocası olan Palmyra’nın Roma’ya bağlı hükümdarı Odaenathus, 267’ye değin Roma’nın doğu eyaletlerini Perslerden geri almıştı. Odaenathus ile ilk karısından olan büyük oğlu Herodes (Herodianus) 267 ya da 268’de öldürülünce, Zenobia kendi küçük oğlu Vahballat (Latince Vabal- lathus, Yunanca Athenodoros) adına tahta çıktı. Kendini Palmyra kraliçesi ilan eden Zenobia, oğlu Vaballathus’a babasının “krallar kralı” ve corrector totius Orientis (bütün Doğu’nun yöneticisi) unvanlarını verdi. Ama Odaenathus’un tersine Zenobia, Roma’ya bağımlı olmaktan hoşnut değildi. 269’da Mısır’ı ele geçirdi, daha sonra Anadolu’nun büyük bölümünü fethetti ve Roma’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etti. Doğuya ilerleyen Aurelianus, Antokheia (bugün Antakya) ve Emesa’da (bugün Humus, Suriye) Zenobia’nın ordularını yenilgiye uğrattı ve Palmyra’yı kuşattı. Zenobia ile Vaballathus kentten kaçmaya çalıştılar ama ikisi de yakalanarak Roma’ya götürüldüler (272). Palmyralılar da kısa bir süre sonra teslim oldu. 273’te yeniden ayaklanma çıkınca Romalılar kenti ele geçirip yıktılar. Zenobia ile oğulları Herennianus ve Timolaus, Aurelianus’un 274’te Roma’da düzenlenen zafer geçidinde yer aldılar. Vaballathus’un sonraki yaşamına ilişkin bilgi yoktur. Zenobia ise Romalı bir senatörle evlenmiş ve yaşamının son dönemini büyük olasılıkla Tibur (bugün Tivoli, Italya) yakınlarındaki villasında geçirmiştir.