Zheng He

Zheng He, Çin’in denizlerdeki ve dış ticaretteki etkinliğini Hint Okyanusu çevresindeki bölgelere yayan amiral ve diplomat (d. y. 1371, Kunming, Yun- nan – ö. 1435, Çin).

Hacca gitmiş bir Müslümanın oğluydu. Ailesi kökenlerini Yunnan’ın eski bir Moğol yöneticisi ile Buhara kralı Muhammed’e dayandırıyordu. Soyadları Ma, Muhammed’in Çince söylenişinden geliyordu. Moğolların elindeki son Çin toprağı olan Yunnan ili, yeni kurulan Ming hânedanına bağlı komutanların yönetimindeki Çin orduları tarafından 1381’de geri alındı. On yaşındaki Ma tutuklanıp hadım edildikten sonra orduya emir eri olarak verilen delikanlılar arasına alındı. 1390’da bu birlikler Yen prensinin komutasına girince Ma küçük rütbeli bir subay olarak savaş ve politika alanındaki yetenekleriyle kendini gösterdi.

Yan prensi, yeğeni İmparator Jianwen’e karşı 1400’de ayaklandı ve 1402’de tahtı ele geçirdi. Savaşta ağır kayıplara uğrayan Çin ekonomisi, 1402-24 arasında Yonglo yönetiminde kısa sürede toparlandı. Bundan sonra Ming yönetimi, Güney ve Güneydoğu Asya devletlerine karşı deniz gücünü göstermeye karar verdi.

Sarayda bir hadım olarak geniş nüfuz kazanan Ma, imparatorun kendisine Zheng adını vermesinden sonra Zheng He olarak tanındı. “Batı Okyanusları”na yapılacak seferlerin komutanlığına getirildikten sonra ilk seferine 1405’te 62 gemi ve 27.800 askerle çıktı. Donanma, Çampa (Güney Vietnam), Siyam, Malakka ve Cava’yı ziyaret ettikten sonra Hint Okyanusu üzerinden Kalikut (Kojikod), Koçin ve Seylan’a (bugün Sri Lanka) gitti. Zheng 1407’de Çin’e döndü.

1409’da yaptığı ikinci seferinde Seylan kralı Alaganakkara’nın ihanetine uğrayan Zheng, kralın ordusunu bozguna uğratıp onu tutsak aldı ve Nanjing’e götürdü. 1411’de üçüncü seferine çıkan Zheng, Hindistan limanlarının ötesine geçerek Basra Körfezindeki Hürmüz’e gitti.

1991 ve 1999 yılları arasında toplam yaklaşık 2 yıl boyunca 3 kez başbakanlık yapan siyasetçi

 

Zheng He dördüncü seferine 1413’te başladı. Asya’nın başlıca limanlarına uğradıktan sonra Hindistan’dan batıya Hürmüz’e doğru yöneldi. Donanmanın bir parçası Arabistan kıyılarından güneye doğru inerek Dofar ve Aden’e uğradı. Mekke’ye uğrayan bir grup da Mısır’a gitti. Donanma Brava ve Malindi’de konakladıktan sonra neredeyse Mozambik Boğazına kadar ulaştı. 1419’te Çin’e dönen Zheng’in yanında, imparatora saygılarını sunmak üzere gelmiş 30’u aşkın Güney ve Güneydoğu Asya devletinin elçileri de bulunuyordu.

Zheng’in beşinci seferi (1417-19) sırasında Ming donanması Basra Körfezini ve Doğu Afrika. kıyılarını yeniden dolaştı. Altıncı sefer, yabancı elçileri ülkelerine götürmek amacıyla 1421’de yapıldı. Bu kez Zheng Güneydoğu Asya, Hindistan, Arabistan ve Afrika’ya uğradı. 1424’te imparator öldü. Yeni imparator Hongxi, dış deniz seferlerini durdurdu. Zheng He birliklerini terhis etme göreviyle, Nanjing garnizon komutanlığına atandı.

1431 kışında yedinci seferi için Çin’den ayrılan Zheng, Güneydoğu Asya, Hint kıyıları, Basra Körfezi, Kızıldeniz ve Doğu Afrika kıyılarını dolaştı. 1433 yazında Çin’e döndü, 1435’te öldü.

Zheng He, İmparator Yonglo’nun en tanınmış diplomatlarındandı. Zheng’in seferleri, Çin’in Asya denizleri üzerindeki siyasal etkinliğinin yarım yüzyıl boyunca sürmesine önemli katkıda bulundu. Bunlar, Avrupalı serüvenci-tüccarların seferleri gibi, ticaret imparatorluklarının kurulmasına yol açmadıysa da bu seferlerden sonra Çinlilerin yurtdışına göçleri arttı. Bunun sonucunda Güneydoğu Asya’da Çin kolonileri kuruldu ve 19. yüzyıla değin süren ticari bağlar örüldü.

Total
0
Shares
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Previous Article

Zheng Chenggong

Next Article

Zheng Zhenduo

Related Posts