Zira

Zira, İslam ülkelerinde ve Osmanlılarda kullanılan dirsek ucuyla orta parmak ucu arasındaki mesafeye denk düşen uzunluk ölçüsü birimi. Arapçada bilek, kol anlamına gelen ve ölçü birimi olarak dirsek ucuyla orta parmak ucu arasındaki mesafeye denk düşer. İslamdan önce de bedensel oranlamaya dayalı uzunluk ölçülerinden biriydi. Daha sonra ağırlık ve uzunluk ölçülerine ilişkin düzenlemelerle yeni bir nitelik kazandı. Uygulama alanlarına ve ülkelere göre bir ziranın uzunluğu 48,25 cm ile 90 cm arasında değişiyordu. Ziranın en yaygın olanı 54 cm, kanal ölçümlerinde kullanılanı ise 145,6 cm’ydi.

Ziranın alt birimleri kabza (1/6 zira) ve parmaktı (1/24 zira). Osmanlı uzunluk ölçüleri arasında özellikle yapıcılıkta ve mimarlıkta kullanılan zira-i mimariye atik zira da deniyordu. Bir zira-i mimari Osmanlı çarşı arşınından 1 parmak 10 hat (1 hat — 1/12 parmak) 6 nokta (1 nokta — 1/12 hat) daha uzundu. II. Meşrutiyet döneminde metre sistemi kabul edilince yeni arşın (1 m), yaklaşık 1,319 zira-i mimariye eşit sayıldı. Bu da bir zira-i mimarinin yaklaşık 75,8 cm sayılması demekti. 26 Mart 1931’de resmen metre sistemine geçilince öteki eski uzunluk ölçü birimleriyle birlikte zira da kullanımdan kaldırıldı.

 

Total
0
Shares
1 comment
  1. Visitor Rating: 6.1666666666667/10
    Bu ismi daha önce duydunuz mu?: 3.5
    Bu isimden etkilendiniz mi?: 6.5
    İçerik sizi tatmin etti mi?: 8.5

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Previous Article

Zır-i Meşk

Next Article

Zirgüle

Related Posts