I. Manuel, (Komnenos) 1143-80 arasında Bizans imparatoru. Anadolu Selçuklularının Bizans’ı tehdit ettiği bir dönemde devletin kaynaklarını zorlayarak Roma İmparatorluğu’nu yeniden kurmaya yönelik politikaları başarısız kalmıştır (d. y. 1122 – ö. 24 Eylül 1180).
II. Ioannes Komnenos’la (hd 1118-43) Macar prensesi Eirene’nin oğluydu. Babasının sade ve tutucu bir yaşamın sürdüğü sarayını Batı Avrupa’dan aktarılan turnuva ve şenliklerin düzenlendiği bir eğlence merkezine dönüştürdü.
Hükümdarlığının ilk yıllarında Batı’yla ilişkilerini düzenlemeye çalışan Manuel gitgide büyüyen Selçuklu tehdidini neredeyse bütünüyle görmezlikten geldi. Sicilya ve Antiokheia’daki (Antakya) Norman rakiplerine karşı Batılılarla ittifaklarını yeniledi. II. Haçlı Seferi sırasında Sicilya kralı II. Ruggiero’ya karşı Yunanistan’daki topraklarını savunduysa da Ruggiero’nun donanması 1147’de Korfu’yu ele geçirdi. Venediklilerin yardımıyla iki yıl sonra ada geri alındı. Manuel 1148’de karısının eniştesi Kutsal Roma-Germen imparatoru III. Konrad’la ittifakını pekiştirdi. Ama Konrad 1152’de ölünce, onun ardılı I. Friedrich’le (Barbarossa) anlaşma girişimlerinde başarılı olamadı. 1154’te II. Ruggiero ölünce, Ancona’ya saldırması için bir donanma gönderdi (1155) ve Apulia (Puglia) bölgesınin büyük bölümünü ele geçirdi. 1156’da Brindisi’de birleşik Germen, Venedik ve Norman kuvvetleri karşısında yenilgiye uğraması İtalya’daki Bizans etkisinin son bulmasına yol açtı.
Manuel bundan sonra, I. Haçlı Seferi’nin ardından kurulan Haçlı devletleri üzerinde egemenlik iddiasında bulundu. 1158’de K.ilikya’ya bir sefer düzenleyerek kaybedilen toprakları yeniden ele geçirdi ve Antiokheia prensi Chatillonlu Renaud ile Kudüs kralı III. Baudouin’i Bizans egemenliğini tanımak zorunda bıraktı (1159).
Manuel Sırp ve Macarlarla ilişkilerinde de başarılı oldu. 1167’de Dalmaçya, Hırvatistan ve Bosna imparatorluğa katıldı. Manuel Macaristan’ın hahedan mücadelelerine müdahale ederek kendi adayı Bela’nın 1173’te kral seçilmesini sağladı. Kuzeydeki başka ülkelerle ilişkilerinde ise aynı ölçüde başarılı olamadı. Bizans’ın Venedik’le ilişkisi 1171’den başlayarak 10 yıl kopuk kaldı.
Manuel’in başka yerlerdeki etkinlikleri, Selçukluların elindeki, Doğu’ya gerekli dikkati yöneltememesine yol açtı. 1145, 1146 ve 1160’ta Konya’daki Anadolu Selçuklu sultanına karşı seferler düzenlediyse de sonuç alamadı. 1176’da Selçuklulara karşı büyük çaplı bir saldırı düzenledi. Ama Myriokephalon Savaşı’nda aldığı yenilgi, Bizans İmparatorluğu’nun çöküşüne doğru bir adım oldu.
İslamı Hindistan’ın içlerine kadar taşıyan ilk hükümdar olan, İslamın büyük savunucusu